Dünyada ən çox istifadə edilən veb server Apache veb serveridir. Demak olar ki 80% internetdə olan veb saytlar bu veb serverin üzərndə işləyir. Apache haqqında olduqca bol məlumat vardır. Bu məqaləmizdə isə Apache veb serverin Ubuntu əmələiyyat sisteminə necə quraşdırıldığı haqqında paylaşacam.
Bütün əmrləri Ubuntunun terminalından və ya SSH ilə serverinizə qoşularaq daxil edilməlidir.
Addım 1: Apache paketinin yuklenmesi ve quraşdırılması
Apache Ubuntu-nun proqram mərkəzində susmuş halda mövcuddur. Odur, kiçik bir əmr ilə onu yükləmək mümkündür.
İlk öncə Ubuntu-nun paketlərini aşağıdakı əmr ilə yeniləyirik:
sudo apt update
Sonra isə apache2 paketini yükləyirik:
sudo apt install apache2
Addım 2: Firewall-un tənzimlənməsi
Proqramın profilini ufw servis ilə yoxlayırıq:
sudo ufw app list
Çıxışda görürük:
Available applications:
Apache
Apache Full
Apache Secure
OpenSSH
Sonra Apache profilinə 80-ci portu qulaq asması və gələcəkdə problemsiz fəaliyyəti üçün icazə veririk:
sudo ufw allow 'Apache'
Dəyişiklərin ourduğuna əmin oluruq:
sudo ufw status
Çıxışda
Status: active
To Action From
-- ------ ----
OpenSSH ALLOW Anywhere
Apache ALLOW Anywhere
OpenSSH(v6) ALLOW Anywhere (v6)
Apache(v6) ALLOW Anywhere (v6)
Əgər çıxışda Status: inactive olsa o zaman aşağıdakı əmri daxil edərək aktivləşdirin:
sudo ufw enable
Addım 3: Veb serverin yoxlanılması
Yuxarıdakı bəsid addımlardan sonra veb serverin düzgün quraşdırıldığına əmin olmaq üçün sistem systemd init servisi ilə yoxlayırıq:
sudo systemctl status apache2
Görünəcək nəticə
● apache2.service - The Apache HTTP Server
Loaded: loaded (/lib/systemd/system/apache2.service; enabled; vendor preset: enabled)
Drop-In: /lib/systemd/system/apache2.service.d
└─apache2-systemd.conf
Active: active (running) since Tue 2018-04-24 20:14:39 UTC; 9min ago
Main PID: 2583 (apache2)
Tasks: 55 (limit: 1153)
CGroup: /system.slice/apache2.service
├─2583 /usr/sbin/apache2 -k start
├─2585 /usr/sbin/apache2 -k start
└─2586 /usr/sbin/apache2 -k start
Apache-nin default səhifəsini görmək üçün brauzerdə serverinizin ip ünvanını və ya localhost yazaraq keçə:
http://serverin_ip_ünvanı
Ubuntu 18.04 Apache default veb səhifəsi:
Addım 4: Virtual Host-un quraşdırılması
Apache serverimiz hazır olduqdan sonra artıq ilk veb saytımızı serverə quraşdıra bilərik. Misal üçün mən example.com adlı saytı öz local serverimdə quraşdıracam və brauzerlə bu ünvana daxil olduqda öz yaratdığım sayta keçəcəyəm.
İlk öncə Apache-nin saytlar üçün nəzərdə tutulan qovluğunda öz saytımızın qovluğunu yaradaq:
sudo mkdir -p /var/www/example.com/html
Qovluğa sistem hüquqlarını təyin edin:
sudo chown -R $USER:$USER /var/www/example.com/html
Susmuş halda kök (root) qovluq oxuma və yazma hüqüqlarını avtomatik olaraq təyin edəcəkdir. Lakin bir daha əmin olmaq üçün aşağıdakı əmrin daxil olmağında fayda vardır:
sudo chmod -R 755 /var/www/example.com
Saytın qovluğu hazır olduqdan sonra sadə bir index.html fayl yaradırıq və nano redaktoru ilə açırıq:
nano /var/www/example.com/html/index.html
Terminalda açılmış fayla aşağıdakı HTML kodunu kopyalıyırıq:
<html>
<head>
<title>Welcome to Example.com!</title>
</head>
<body>
<h1>Success! The example.com server block is working!</h1>
</body>
</html>Kopyaladıqdan sonra yaddaşa verməyi unutmayın!
Sonra Apachenin sites-available qovluğunda saytınızın adına uyğun virtual host faylını yaradın. Bizim misalımızda example.com.conf faylı olacaqdır:
sudo nano /etc/apache2/sites-available/example.com.conf
Terminalda açılmış redaktora aşağıdakı konfiqurasiya kodunu daxil edin. Burada saytınızın serverdə tanınması və rahat işləməsi və loqların yazılması üçün xüsusi əmrlər yazılmışdır:
<VirtualHost *:80>
ServerAdmin admin@example.com
ServerName example.com
ServerAlias www.example.com
DocumentRoot /var/www/example.com/html
ErrorLog ${APACHE_LOG_DIR}/error.log
CustomLog ${APACHE_LOG_DIR}/access.log combined
</VirtualHost>
Faylı yaddaşa verərək editordan çıxırıq.
Faylı a2ensite servisi ilə aktiv etmək lazımdır. Bunun üçün aşağıdakı əmri daxil edirik:
sudo a2ensite example.com.conf
Yaratdığımız konfiqirasiya faylımız default konfiqurasiya faylı ilə konflikt yaratmasın deyə 000-default.conf faylın işni aşağıdakı əmr ilə dayandırırq:
sudo a2dissite 000-default.conf
Apchenin virtual host konfiqurasiya faylının uğurla çalışdığına əmin olmaq üçün test edirik:
sudo apache2ctl configtest
Uğurlu olduğu təqdirdə aşağıdakı kimi terminalda göstəriləcəkdir:
Syntax OK
Əgər Syntax Ok yazısından başqa aşağıdakı kimi xəta görsəniz o zaman aşağıdakı əmrləri yerinə yetirin:
AH00558: apache2: Could not reliably determine the server's fully qualified domain name, using 127.0.1.1.
Set the 'ServerName' directive globally to suppress this message
Keçirik apache2 qovluğuna
cd /etc/apache2/
Burada root hüquqları ilə əsas confiqurasiya faylını açırıq:
sudo vim apache2.conf
Konfiq faylının ən sonuna aşağıdakı əmri kopyalıyıb redaktordan çıxırıq
ServerName localhost
Apache-ni söndürüb yenidən başlamaq lazım olacaqdır. Bunun üçün:
Terminalda nəticəsiz:
sudo systemctl restart apache2
Terminalda xəbərdarlıqla:
sudo /etc/init.d/apache2 restart
Artıq apache veb serveri http://example.com domeni üçün yuxarıda yaratdığımız index.html faylını açmalıdır. Google Chrome brauzerimi işə salıram və http://example.com ünvanına daxil oluram! Uraaa! Mən aşağıdakı yazını görürəm, bəs siz?
Orfoqrafik Səhv tapdınız? Səhv yazılmış sözü seçin və Ctrl + Enter düymələrini basın.
